Spacer po Stratfordzie, rodzinnym mieście Szekspira

Stratford-upon-Avon to urocze miasteczko o ponad osiemsetletniej historii, nierozerwalnie związane z postacią Williama Szekspira. To właśnie tu 23 kwietnia 1564 roku przyszedł na świat ów najwybitniejszy dramaturg angielski. Wybierzmy się w wirtualną podróż urokliwymi uliczkami miasteczka, by poczuć atmosferę Anglii Tudorów i w wyobraźni spotkać jego dawnych mieszkańców.

Stratford-upon-Avon znajduje się w hrabstwie Warwickshire, w regionie West Midlands, w południowej Anglii, w pobliżu Birmingham. Łatwo tu dojechać samochodem, autobusem czy pociągiem. Samo miasteczko jest niewielkie, liczy około 24 tysięcy mieszkańców, lecz rocznie odwiedza je ponad trzy i pół miliona turystów. Stratford jest położone nad rzeką Avon i Kanałem Stratfordzkim, gdzie turyści leniwie pływają w niewielkich łódkach, w towarzystwie kaczek, a przy brzegach stoją zacumowane barki – czyż można wymarzyć sobie bardziej sielski krajobraz angielskiej prowincji?

Dom Williama Szekspira w Stratford-upon-Avon. © Shutterstock.com, jorisvo.

Spacer śladami wielkiego mistrza

Spacer po Stratfordzie zazwyczaj rozpoczyna się od przejścia jednym z dwóch mostów łączących starą część miasteczka z jego nowoczesną dzielnicą, dokąd docierają autokary, pociągi i gdzie znajduje się parking dla samochodów. Nie sposób się zgubić, gdyż rozmieszczone niemal wszędzie drogowskazy kierują do kolejnych atrakcji.

W Bancroft Gardens wznosi się Gower’s Memorial – pomnik Szekspira otoczonego postaciami z jego sztuk – lady Makbet, Falstaffa, księcia Hala i Hamleta. Odbijając lekko w prawo od Bridge Street, dochodzimy do Henley Street, gdzie mieści się zrekonstruowany w XIX wieku dom rodzinny Szekspira. Tu przyszedł na świat i tu pracował jego ojciec – rękawicznik, sukiennik i bankier, który przez pewien czas pełnił funkcję burmistrza miasteczka. Warto zwiedzić wnętrza, zobaczyć meble i sprzęty z epoki. Przewodnicy są kopalnią informacji na temat ówczesnych zwyczajów i odpowiedzą na każde pytanie.

Niedaleko domu Szekspira, przy High Street, mieści się przepiękny dom niejakiej Katherine Rogers, która wyszła za mąż za Roberta Harvarda. Ich syn wyjechał do Ameryki i założył uniwersytet znany po dziś dzień. Dom zaś odrestaurowała dziewiętnastowieczna pisarka Marie Corelli.

Nieco dalej, w Nash’s House przy Chapel Street, mieszkała wnuczka Szekspira, Elizabeth. Budynek zachował się w świetnym stanie. Parter wciąż jest urządzony jak w czasach Tudorów. Jeśli interesujecie się gobelinami, ceramiką i dawnymi meblami, koniecznie zajrzyjcie do wnętrza.

Anne Hathaway’s Cottage. © Shutterstock.com, David Steele.

Tuż obok – w New Place – Szekspir spędził ostatnie lata życia po powrocie z Londynu, i tu zmarł 23 kwietnia 1616 roku. Gdy Szekspir kupował New Place w roku 1597, dom był drugim największym budynkiem mieszkalnym w mieście. Został jednak zburzony w XVIII wieku. Do dziś zachowała się jedynie studnia i część fundamentów oraz urokliwy ogród w stylu Tudorów – tzw. knot garden, czyli ogród o geometrycznych kształtach, zamkniętych niskimi żywopłotami i rozdzielonych żwirowanymi alejkami, obsadzony kwiatami i ziołami.

Naprzeciwko New Place mieści się kaplica Guild Chapel, której budowę rozpoczęto już w wieku XIII. Za nią, przy Church Street, można podziwiać doskonale zachowane budynki Almshouses (przytułku dla ubogich). Uważa się, że w pobliskiej Edward VI Grammar School pobierał nauki młody Szekspir. Minąwszy Shakespeare Institute, dochodzimy do ulicy Old Town. To tu – w pięknie zachowanym Hall’s Croft – mieszkała córka Williama, Susanna. Jej mąż był lekarzem, więc jeden z pokojów został urządzony jak gabinet lekarski z XVII wieku.

Gdy spojrzymy w prawo, zobaczymy iglicę kościoła Świętej Trójcy (Holy Trinity Church) – świątyni parafialnej z XIV wieku, którą warto zwiedzić nie tylko z uwagi na znajdujący się w prezbiterium grób Szekspira oraz jego rodziny, ale także niezwykle piękne wnętrza. Za nagrobkiem, kilka lat po śmierci dramaturga, Gerard Johnson postawił jego pomnik. Dociekliwi mogą spróbować odczytać wpisy w księgach parafialnych dotyczące urodzin, chrztu i śmierci Williama Szekspira.

Z kościoła warto udać się nad rzekę i przejść ogrodem do siedziby Royal Shakespeare Theatre (zbudowanej w latach 30. XX wieku) oraz wzorowanego na teatrze elżbietańskim Swan Theatre, mijając po drodze The Other Place (czyli po prostu „inne miejsce”, gdzie występuje trupa Royal Shakespeare Company).

Kończąc spacer po Stratfordzie, nie sposób pominąć Anne Hathaway’s Cottage, czyli domu żony Szekspira, który mieści się w Shottery, ok. 2 km od miasta. Dom wygląda jak przeniesiony z bajki – pokryta strzechą szkieletowa konstrukcja, otoczona urokliwym ogródkiem. Budynek był w posiadaniu rodziny Hathawayów do końca XIX wieku.

Farma Mary Arden, matki Szekspira. © Shutterstock.com, Peter Turner Photography.

Wycieczka poza Stratford

Niedaleko Stratfordu, w wiosce Wilmcote, znajduje się farma Mary Arden, czyli matki Williama. Domostwo, odrestaurowane w stylu lat 70. XVI wieku, daje gościom szansę doświadczenia tego, jak mogło wyglądać życie ówczesnych ludzi na wsi. Można zobaczyć, jak pieczono chleb, dojono owce, wyrabiano świece. W weekendy odbywają się tu imprezy folklorystyczne, muzyczne oraz warsztaty kulinarne.

Co roku w kwietniu Stratford bardziej niż zazwyczaj przypomina miasto Szekspira. Aktorzy czytają jego poezję, w bibliotece i kościele odbywają się liczne uroczystości. W tym roku z uwagi na okrągłą, czterechsetną rocznicę śmierci pisarza, uroczystości zapowiadają się wyjątkowo hucznie. Warto śledzić stronę internetową miasta, by wybrać coś dla siebie. Może więc zamiast na grilla w czasie majówki pojechać do Stratfordu?

Bibliografia

M. Lespman, Wielka Brytania. Przewodnik Wiedzy i Życia, Hachette Polska, Warszawa 2001.

[Pr. zbiorowa], Podróże marzeń: Anglia, Mediaprofit Sp. z o.o., Warszawa 2007.

http://www.shakespeareliveshere.co.uk/tagged/anniversaryprojects?ref=nav

http://shakespeares-england.co.uk/stratford-upon-avon

http://www.shakespeare.org.uk/home.html

https://pl.wikipedia.org/wiki/Stratford-upon-Avon